De gestage achteruitgang van het Romeinse Rijk zoals wij het al op de schoolbanken bestuderen liet ruimte voor de opkomst van andere machten. Vooraleer de opkomst van het vanuit Constantinopel bestuurde rijk aan te vaten neemt Henk Singor ons mee naar de periode waarin de overheersing door Rome geleidelijk afkalft. Op termijn zal de macht van Rome plaats moeten ruimen voor die van Constantinopel. Die "terugblik" is alvast de aanzet tot een boeiende geschiedenis.
De éeerste jihad" in de titel wekt allicht interesse, maar de auteur draagt er in grote mate zorg voor om ook de "fundamenten" van zijn verhaal duidelijk te maken. Veel aandacht is er daarom bijvoorbeeld voor het ontstaan van de islam en voor de (mogelijke) beweegreden en activiteiten van zowel Mohammed als de eerste leiders na hem. Voorafgaand krijgt ook de "tegenpartij" -zeg maar het neergaande Romeinse imperium- veel aandacht.
Volgt dan in de jaren 717 en 718 de eerste Arabische aanval op Constantinopel. De stad overleefde weliswaar, maar dit was slechts de aanzet tot meer strijd later. Een strijd die de bestaande machtsverhoudingen stevig zou veranderen.
Uitermate leerrijk.
Ondertitel: "Het overleven van een christelijk Europa in de zevende en achtste eeuw".