Drie jonge historici
hebben een belangrijk onderwerp tussen de diepe plooien van de geschiedenis
gehaald. Dat van de jonge mannelijke
Belgische vluchtelingen aan het begin van WOII.
De Duitse inval op 10 mei 1940 was de directe oorzaak tot het bevel van de
Belgische regering aan alle jonge mannen om onmiddellijk België te verlaten.
Deze reservisten, tussen de 16 en 35 jaar, vertrokken te voet, per fiets of per
trein naar de opgedragen verzamelpunten in het Westen van het land. Van daaruit ging de tocht eerst naar het
noorden van Frankrijk. Van Rouen werden
de jonge rekruten verder geleid naar de streek rond Toulouse in het zuiden van
Frankrijk. De jongeren maakten een harde tijd door. Van het ouderlijk nest weggerukt werden ze in
enkele maanden tijd geconfronteerd met bombardementen, doodsangst, ziekte,
honger en heimwee. Uiteindelijk bereikten zo’n 300.000 CRAB’s of rekruten de
‘Midi’. (CRAB stond voor de
rekruteringscentra van België in Zuid-Frankrijk). De ‘vluchtelingen’ werd in de departementen
Gers, Hérault en Gard ondergebracht in publieke gebouwen of in sommige gevallen
bij privé-personen.
Het Cegesoma (Studie- en
Documentatiecentrum Oorlog en hedendaagse Maatschappij) is de werkgever van
twee van de auteurs van dit boek. In
haar archieven vonden de auteurs voldoende materiaal en egodocumenten om een
boek te schrijven over de CRAB’s. Een
aantal schrijvers van deze dagboeken zijn ook de hoofdpersonages van de
verhalen over 1940. Maar zonder aan
re-enactment te doen wilden de drie schrijvers ook dezelfde reis maken, en dat
op een zo authentiek mogelijke wijze.
Het startpunt werd Ertvelde, het verzamelpunt waar veel Limburgse
jongeren in 1940 naartoe werden gestuurd. Op weg naar de ‘Midi’ gaan de jonge
historici op zoek naar herinneringen, oorlogsmonumenten en plaatselijke
archieven.
Op dit ogenblik, waarin de
vluchtelingenproblematiek brandend actueel is, komen de vergelijkingen en
verschillen met 75 jaar geleden als vanzelf naar boven. Er zal zeker de reflectie zijn naar wat we
onthouden hebben van de eigen familieverhalen. Van onze vaders en grootvaders
die deze tocht hebben gemaakt in opdracht van het Vaderland.
Ondertitel: De dwaaltocht van 300.000 Belgische rekruten aan het begin van de Tweede Wereldoorlog