Nog tot minstens 26 april 2026 loopt in het Gentse topmuseum Huis van Alijn (www.huisvanalijn.be) een prachtige tentoonstelling over de kermiswereld tijdens de periode van het fin du siècle. Voorliggende bijzondere publicatie vertelt het verhaal van de kermiswereld in die jaren. Vaak was het op de kermis dat het brede publiek voor 't eerst kennismaakte met de vooruitgang van wetenschap en technologie, al werden die daar dan overgoten met een saus van spektakel en betovering.
Samenwerking tussen wetenschappers van de Universiteit Antwerpen en het Huis van Alijn resulteerden in zowel de tentoonstelling als bijgaand boek. De wetenschappers, verenigd in het project 'Science at the Fair', deden onderzoek naar de wisselwerking tussen entertainment, wetenschappen en visuele media op de kermissen van de 19de eeuw. Zowel het boek als de tentoonstelling zijn laagdrempelig.
In die periode was de kermis als het ware een soort van uitstalraam voor een resem wetenschappelijke nieuwigheden. De kermis was trouwens zowat de enige gelegenheid waar het grote publiek een beeld kreeg van de vooruitgang van de wetenschap, al werd het hen niet meteen onder die noemer aangeboden.
De rijkelijk geïllustreerde uitgave verhaalt over hoe vooruitgang van de wetenschap getoond werd op de kermis. Ongetwijfeld waren de toenmalige kermisbezoekers zwaar onder de indruk van toepassingen van Röntgenstralen, fotografie, mechanische vooruitgang, film, ontdekkingen in de anatomie, enz... Tegelijkertijd kregen ze ook een breder wereldbeeld voorgeschoteld met exotische dieren en panorama's van plekken die totaal onbereikbaar waren voor hen.
Een flinke scheut magie ontbrak niet op de kermis indertijd: waarzeggers, zwevende dames, spiritisme, goocheltrucs, versteende dames, ongewone lichamen, ... De kermis was echt een plek van verwondering, al dan niet gebruik makend van wetenschap. Hoe moet het geduizeld hebben in de hoofden van de kermisgangers! Iets gelijkaardigs overkomt wellicht u ook, beste lezer! De kermis of de foor, daar hangt nog steeds iets van magie aan, ook voor een nuchtere lezer / toeschouwer uit de met wetenschap overspoelde 21ste eeuw.
Ondertitel: "Betovering, wetenschap en spektakel op de kermis".